Rada UE przyjęła nową dyrektywę, która wprowadza szerokie zmiany w zakresie wykorzystania narzędzi cyfrowych w prawie spółek. Nowe przepisy mają na celu usprawnienie dostępu do danych spółek w erze cyfrowej, zwiększając transparentność i efektywność procesów biznesowych. Sprawdź, jak dyrektywa UE wpłynie na dostęp do informacji o spółkach oraz jakie korzyści przyniesie przedsiębiorcom w dobie cyfryzacji.
Dyrektywa UE w zakresie prawa spółek w erze cyfrowej
Obecnie nadal istnieją liczne bariery w dostępie do wiarygodnych informacji o spółkach zawartych w rejestrach i ich wykorzystaniu w sytuacjach transgranicznych. Tego typu bariery biznesowe mają zostać zredukowane za pomocą dyrektywy unijnej.
Przykład
Jak wskazano w Preambule do projektu dyrektywy, poszukiwane informacje o spółkach mogą nie być jeszcze w wystarczającym stopniu dostępne w rejestrach krajowych lub na poziomie transgranicznym za pośrednictwem systemu integracji rejestrów. Wykorzystanie takich informacji o spółkach w sytuacjach transgranicznych może być ponadto nadal utrudnione przez czasochłonne i kosztowne procedury i wymogi, w tym konieczność uzyskania apostille lub tłumaczenia dokumentów spółki.
Unijne przepisy określają zharmonizowane wymogi dotyczące ujawniania informacji o spółkach z o.o., jednak nadal brakuje dostępu do niektórych kluczowych danych, takich jak informacje o głównym organie zarządzającym, siedzibie głównego przedsiębiorstwa czy strukturze grup spółek. Na poziomie UE wciąż trudno znaleźć także informacje o innych podmiotach, w tym spółkach osobowych działających w poszczególnych państwach członkowskich.
Różne podejścia w zakresie intensywności kontroli w danym państwie UE skutkują też niedostatecznym zaufaniem do dokumentów lub informacji o spółkach w wymiarze transgranicznym. Poza tym, dokumenty lub informacje o spółkach pochodzące z rejestru działalności gospodarczej w jednym państwie członkowskim nie są czasami akceptowane jako dowód w innym państwie członkowskim. Dlatego prawodawca chce ujednolicić pewne standardy w dostępie do danych firm w erze cyfrowej.
Dane dotyczące spółek
Dyrektywa przewiduje m.in.
- zwiększenie ilości danych o spółkach dostępnych w rejestrach działalności gospodarczej lub BRIS (tj. systemie integracji poszczególnych krajowych rejestrów przedsiębiorstw) i poprawę ich wiarygodności oraz
- umożliwienie bezpośredniego wykorzystania danych o spółkach dostępnych w rejestrach działalności gospodarczej m.in. przy zakładaniu transgranicznych oddziałów lub spółek zależnych oraz w innych sytuacjach transgranicznych
- przy czym w grę wchodzi również zwiększenie liczby danych o spółkach przy udostępnianiu online za pośrednictwem BRIS w portalu e-Justice.
Nowe przepisy ułatwiają dostęp do danych o spółkach, w tym ujawnianie informacji o komandytariuszach, za pośrednictwem systemu BRIS. Dyrektywa wprowadza także unijne cyfrowe pełnomocnictwo w wielojęzycznym formacie cyfrowym, co eliminuje formalności, takie jak legalizacja dokumentów spółki (apostille) i zbędne tłumaczenia w transgranicznych postępowaniach. Nowe regulacje promują zasadę jednorazowości, dzięki której przedsiębiorstwa zakładające spółki zależne lub oddziały w innych państwach członkowskich nie muszą ponownie dostarczać danych już dostępnych w ich rejestrach — odpowiednie rejestry wymieniają się informacjami automatycznie. Dodatkowo wprowadzono wielojęzyczny certyfikat spółki UE, który dla niektórych przedsiębiorstw, takich jak spółki osobowe czy spółki z o.o., może być dostępny bezpłatnie.
Rozwiązania nie tylko dla spółek z o.o.
Dyrektywa nowelizuje dyrektywę (UE) 2017/1132 (ujednoliconą dyrektywę o prawie spółek) oraz dyrektywę 2009/102/WE (o jednoosobowych sp. z o.o.). W myśl proponowanych zmian zawsze należy przeprowadzać prewencyjną kontrolę zgodności z prawem aktu założycielskiego spółki i statutu spółki oraz wszelkich zmian w tych dokumentach. Z kolei wymogi dotyczące ujawniania informacji o spółkach osobowych powinny, zdaniem projektodawcy, odzwierciedlać istniejące zasady ujawniania informacji o spółkach z o.o., ale należy je dostosować do specyfiki spółek osobowych.
Przykład
Wymogi dotyczące ujawniania informacji powinny obejmować również dane o wspólnikach, także tych, których upoważniono do reprezentowania spółki osobowej. Podobnie jak w przypadku spółek z o.o, państwom członkowskim umożliwiono wymaganie od spółek osobowych ujawniania dokumentów lub informacji wykraczających poza wymogi omawianej dyrektywy. Jeżeli takie dodatkowe dokumenty lub informacje zawierają dane osobowe, państwo członkowskie powinno je przetwarzać zgodnie z RODO.
Sprawdzenie spółki w unijnych rejestrach
Informacje o „spółkach handlowych” będą dostępne na poziomie Unii Europejskiej za pośrednictwem systemu integracji rejestrów, analogicznie jak w przypadku spółek z o.o. Część danych będzie można uzyskać bezpłatnie, a identyfikacja spółek handlowych będzie możliwa dzięki europejskiemu niepowtarzalnemu identyfikatorowi (EUID).
Uwaga
Dyrektywa ma na również ułatwić dostęp do danych dotyczących spółek o złożonej strukturze, a zwłaszcza grup spółek i spółek dominujących.
Dokumenty i informacje o spółkach, w tym dane o pełnomocnikach, wspólnikach spółek osobowych oraz innych osobach uprawnionych do reprezentowania spółki, będą publicznie dostępne w rejestrach działalności gospodarczej. Celem nowych przepisów jest zapewnienie pełnej przejrzystości, dzięki której osoby trzecie, organy administracyjne i sądy będą miały całkowitą pewność co do tożsamości osób wyznaczonych do działania w imieniu spółki oraz uprawnionych do zawierania umów i prowadzenia działalności w jej imieniu.
|