WAKACYJNY NUMER SPECJALNY - PRAKTYCZNE PORADY, GOTOWE DOKUMENTY I PROCEDURY >>

Czy zapis w statucie, że przewidywana roczna ocena nie może zostać zmieniona, jest właściwy? >>

Czy jeśli podczas kontroli kuratorium oświaty nie będzie dyrektora szkoły, to musi on upoważnić lub dać pełnomocnictwo dla wicedyrektora szkoły? >>

Kiedy można zawrzeć dwie umowy o pracę w jednej szkole? >>

Czy ucznia z objawami choroby można nie dopuścić do lekcji? Co zrobić, gdy uczeń przyszedł do szkoły z wyraźnymi oznakami choroby?

Dyrektor szkoły i nauczyciele nie mogą zabraniać uczniowi – nawet z widocznymi objawami choroby – udziału w zajęciach edukacyjnych. W ten sposób odmawiają mu prawa do nauki oraz utrudniają spełnianie podstawowego obowiązku ucznia, jakim jest uczęszczanie do szkoły.

Niedopuszczenie ucznia do zajęć, to naruszenie:

• art. 70 Konstytucji – gwarantujący każdemu prawo do nauki,
• art. 28 Konwencji o prawach dziecka – uznający prawo do nauki jako jedno z podstawowych praw dziecka,  
• art. 35 ustawy Prawo oświatowe – zobowiązujący do pobierania nauki do ukończenia 18. roku życia,
• postanowień statutu określających m.in. prawa ucznia oraz jego obowiązki (art. 172 ust. 2 pkt 5 ustawy Prawo oświatowe),
• § 2, 13 i 14 rozporządzenia MENiS z 31 grudnia 2002 r. – zobowiązujących do zapewnienia bezpieczeństwa uczniom w czasie zajęć organizowanych przez szkołę oraz sprawowania nad nimi nadzoru przez uprawnione osoby, gdy pozostają pod opieką szkoły.

Szkolne zasady i procedury reagowania na określone sytuacje powinny być zgodne z przepisami oraz jasne i łatwe do zastosowanie w praktyce.

WYKORZYSTAJ

Gdy do szkoły przychodzi uczeń z wyraźnymi objawami charakterystycznymi dla infekcji, np. górnych dróg oddechowych (kaszel, nieżyt nosa), szkoła może reagować w sposób określony w ustalonej i przyjętej do stosowania własnej procedurze, ale nie może ona zawierać zapisów dopuszczających podejmowanie wobec ucznia działań ograniczających jego ustawowe prawa.

We wszystkich sprawach dotyczących zdrowia i bezpieczeństwa uczniów z dyrektorem i nauczycielami powinna współpracować pielęgniarka szkolna realizująca na terenie szkoły profilaktyczną opiekę zdrowotną nad uczniami (art. 3 ust. 1 i art. 18 ustawy o opiece zdrowotnej nad uczniami oraz załącznik nr 4 do rozporządzenia MZ w sprawie świadczeń gwarantowanych z zakresu podstawowej opieki zdrowotnej). W ramach tej współpracy powinna doradzić dyrektorowi, jakie działania należy podjąć, by zachować odpowiedni poziom bezpieczeństwa w szkole.

Jeśli z konsultacji z pielęgniarką wynikać będzie, że obecność w klasie ucznia z objawami infekcji, grozi przeniesieniem zakażenia na innych uczniów, trosce o ich bezpieczeństwo, dyrektor szkoły powinien:

1. przekazać ucznia pod opiekę pielęgniarki,
2. poinformować rodziców ucznia o konieczności odebrania dziecka ze szkoły,
3. zwrócić się do rodziców z prośbą o udanie się z dzieckiem do lekarza i, jeśli okaże się to konieczne, rozpoczęcie leczenia w warunkach domowych.

Osobą uprawnioną do badania stanu zdrowia dziecka, rozpoznania i leczenia choroby jest lekarz (art. 12 ust. 1 ustawy o podstawowej opiece zdrowotnej oraz art. 2 ust. 1 o zawodach lekarza i lekarza dentysty). Natomiast rodzice sprawujący nad dzieckiem władzę rodzicielską do czasu uzyskania przez nie pełnoletności, mają obowiązek zapewnienia mu odpowiedniego poziomu opieki. Oznacza to, że powinni zadbać o jego bezpieczeństwo i zdrowie (art. 92, 95 § 3 i art. 96 § 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego).

O tym, czy w razie problemu zdrowotnego dziecka rodzice zwrócą się o pomoc do lekarza oraz zadbają, by w przypadku zdiagnozowania choroby, otrzymało odpowiednie leczenie, zależy jednak od ich decyzji. Od nich zależy także, czy o stanie zdrowia ucznia zechcą poinformować szkołę. Na mocy ustawy o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta prawo do informacji o stanie zdrowia dziecka ma tylko jego przedstawiciel ustawowy.

Za integrację działań osób sprawujących opiekę zdrowotną nad uczniami odpowiedzialna jest pielęgniarka, która w tym celu powinna współpracować z:

1)  zespołem podstawowej opieki zdrowotnej, a w przypadku, gdy nie został on utworzony, z lekarzem podstawowej opieki zdrowotnej – zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy o opiece zdrowotnej nad uczniami współpraca ta polega na: 

• uzyskiwaniu porad,
• wymianie informacji o stanie zdrowia uczniów w zakresie niezbędnym do realizacji profilaktycznej opieki zdrowotnej, za zgodą rodziców,
• podejmowaniu wspólnych działań, w zakresie niezbędnym do zachowania zdrowia, profilaktyki, rozpoznawania i leczenia chorób, pielęgnowania oraz rehabilitacji uczniów,
• podejmowaniu wspólnych działań w zakresie profilaktyki chorób, promocji zdrowia i edukacji zdrowotnej oraz identyfikacji czynników ryzyka i zagrożeń zdrowotnych;

2)  z rodzicami w zakresie:

• przekazywaniu informacji o stanie zdrowia i rozwoju psychofizycznym ucznia,
• terminach i zakresie udzielania świadczeń profilaktycznej opieki zdrowotnej nad uczniami,
• możliwościach i sposobie kontaktowania się z osobami sprawującymi profilaktyczną opiekę zdrowotną nad uczniami,
• informowania i wspierania rodziców w realizacji zaleceń lekarza podstawowej opieki zdrowotnej;

3)  dyrektorem szkoły, nauczycielami i pedagogiem szkolnym – zgodnie z art. 18 ww. ustawy współpraca ta polega na:

• podejmowaniu wspólnych działań w zakresie edukacji zdrowotnej i promocji zdrowia, z uwzględnieniem potrzeb zdrowotnych oraz rozpoznanych czynników ryzyka dla zdrowia uczniów danej szkoły,
• doradzaniu dyrektorowi szkoły w sprawie warunków bezpieczeństwa uczniów, warunków sanitarnych w szkole i organizacji posiłków.

WAŻNE

Pielęgniarka szkolna, w związku z udzielanym świadczeniem zdrowotnym, może samodzielnie podejmować decyzję o podaniu uczniowi określonego leku.

Wykaz produktów leczniczych, które mogą być doraźnie dostarczane w związku z udzielanym świadczeniem zdrowotnym, uwzględniając rodzaj udzielanego świadczenia oraz wykaz produktów leczniczych wchodzących w skład zestawów przeciwwstrząsowych, ratujących życie określa rozporządzenie MZ z 12 stycznia 2011 r. wydane na podstawie art. 68 ust. 7 ustawy Prawo farmaceutyczne.

Do grupy tych produktów leczniczych należą m.in. powszechnie stosowane leki przeciwzapalne wymienione z nazwy w załączniku nr 1 do ww. rozporządzenia.

Postępowanie w sytuacji podejrzenia lub rozpoznania choroby zakaźnej reguluje ustawa o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi. Zgodnie z jej przepisami zarówno podmioty i osoby udzielające świadczeń zdrowotnych, jak i rodzice sprawujący pieczę nad chorą lub podejrzaną o chorobę zakaźną osobą małoletnią, zobowiązani są do szczególnego sposobu postępowania.

Jeśli lekarz, do którego zgłoszą się rodzice z chorym dzieckiem, albo pielęgniarka, która podejrzewa lub rozpozna chorobę zakaźną, mają ustawowy obowiązek pouczyć rodziców o środkach służących zapobieganiu przeniesienia zakażenia na inne osoby oraz obowiązkach wynikających z przepisów ww. ustawy (art. 26 ustawy). Pouczeni rodzice mają obowiązek zastosowania się do wydanych nakazów i zakazów oraz ponoszą odpowiedzialność za przestrzeganie wskazań leczniczych i wypełnienie określonych przepisami obowiązków.

Niedopełnienie ich jest wykroczeniem podlegającym karze grzywny albo karze nagany. Podejrzenie lub rozpoznanie zakażenia lub choroby zakaźnej podlega obowiązkowemu zgłoszeniu tego faktu właściwemu państwowemu inspektorowi sanitarnemu.

Podstawa prawna:

• Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z 2 kwietnia 1997 r. (Dz.U. z 1997 r., nr 78 poz. 483 ze zm.) - art. 70.
• Konwencja o prawach dziecka (Dz.U. z 1989 r., nr 120, poz. 526) - art. 28.
• Ustawa z 14 grudnia 2016 r. Prawo oświatowe (Dz.U. z 2024 r. poz. 737 ze zm.) – art. 35.
• Ustawa z 12 kwietna 2019 r. o opiece zdrowotnej nad uczniami (Dz.U. z 2019 r. poz. 1078) - art. 3 ust. 1 i art. 18.
• Ustawa z 27 października 2017 r. o podstawowej opiece zdrowotnej (Dz.U. z 2022 r. poz. 2527) - art. 12 ust. 1.
• Ustawa z 25 lutego 1964 r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy (Dz.U. z 2023 r. poz. 2809) - art. 92, 95 § 3, art. 96 § 1
• Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z 31 grudnia 2002 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny w publicznych i niepublicznych szkołach i placówkach (Dz.U. z 2020 r. poz. 1604 ze zm.) - § 2, 13 i 14.

Bożena Winczewska

OSTATNIA SZANSA! PONAD 50 PYTAŃ I ODPOWIEDZI W WYDANIU SPECJALNYM >>

DOKUMENTY W NAJNOWSZYM WYDANIU >>

Patronat merytoryczny