Warto pamiętać o wyznaczeniu pory nocnej w wewnętrznie obowiązujących aktach firmy. W przeciwnym razie stosuje się zasady ogólne, co jest dla przewoźnika niekorzystne. Możliwości kontroli inspektorów podlegają jednak pewnym ograniczeniom.
Wyznaczenie pory nocnej w aktach wewnętrznie obowiązujących w firmie (np. regulaminie pracy) jest w interesie przewoźnika. Przepisy przewidują, że na potrzeby rozliczania 10-godzinnego limitu pracy w dzień, gdy kierowca pracował w porze nocnej, porę nocną rozumie się jako 4 godziny między północą a 7 rano, wyznaczone przez pracodawcę w dokumentach obowiązujących w firmie.

W przypadku niewyznaczenia tej pory stosuje się zasady ogólne wynikające z ustawy o czasie pracy kierowców. W takiej sytuacji za pracę w porze nocnej uznawany jest cały okres zawarty pomiędzy godziną 0.00 a godziną 7.00. Dlatego lepiej zapisać w regulaminie pracy, że porą nocną są cztery godziny pomiędzy np. godziną 00.00 a 4.00 lub między godziną 1.00 a 5.00.

Zgodnie z definicją, określoną w art. 8 ust. 1 ustawie o czasie pracy kierowców (ucp): „Dla celów rozliczania czasu pracy i ustalania uprawnienia do wynagradzania za pracę w godzinach nadliczbowych, przez dobę należy rozumieć 24 kolejne godziny, poczynając od godziny, w której kierowca rozpoczyna pracę zgodnie z obowiązującym go rozkładem czasu pracy”.

A zatem rozpoczynanie lub kończenie pracy w okresie przypadającym na porę nocną powoduje ograniczenie godzin pracy w okresie rozliczeniowym. Precyzuje to ustawa: „w przypadku gdy praca jest wykonywana w porze nocnej, czas pracy kierowcy nie może przekraczać 10 godzin między dwoma kolejnymi okresami dziennego odpoczynku albo dziennego i tygodniowego okresu odpoczynku” (art. 21 ucp). Dla pracodawcy może to oznaczać „marnotrawstwo" godzin, jeśli źle zaplanuje czas pracy. Zwłaszcza, że w skład tego czasu wchodzi wiele czynności pomocniczych.

Podstawa prawna:

• Art. 50 ust. 1 lit. k ustawy z 6 września 2001 r. o transporcie drogowym (tj. Dz.U. z 2022 r. poz. 2201 z późn. zm.).
• Ustawa z 16 kwietnia 2004 r. o czasie pracy kierowców (tj. Dz.U. z 2022 r. poz. 1473 z późn. zm.).

Adam Janus
ekspert transportu drogowego